نیدل بیوپسی چیست؟
۱۴۰۴-۰۸-۱۷ ۱۴۰۴-۰۸-۱۷ ۲۱:۲۰نیدل بیوپسی چیست؟
نیدل بیوپسی چیست؟
نیدل بیوپسی چیست؟
نیدل بیوپسی به معنی «نمونهبرداری با سوزن» است. در این روش، پزشک با استفاده از سوزنی مخصوص، از بافت مورد نظر مانند پستان، تیروئید، کبد، ریه، کلیه یا غدد لنفاوی نمونه کوچکی برمیدارد تا در آزمایشگاه مورد بررسی میکروسکوپی قرار گیرد. هدف اصلی از انجام نیدل بیوپسی، تشخیص وجود سلولهای غیرطبیعی مانند سلولهای سرطانی، عفونتها یا التهابها است.
نیدل بیوپسی بسته به نوع سوزن و بافت مورد بررسی، به چند نوع اصلی تقسیم میشود:
۱. FNA (Fine Needle Aspiration) یا آسپیراسیون با سوزن نازک
در این روش از سوزن بسیار ظریفی استفاده میشود تا سلولها یا مایع از بافت مشکوک استخراج گردد.
مناسب برای: تودههای سطحی مانند گرههای تیروئید، پستان یا غدد لنفاوی
مزیت: بدون نیاز به برش یا بخیه، درد بسیار کم
۲. Core Needle Biopsy یا بیوپسی با سوزن ضخیم
در این نوع، سوزن کمی بزرگتر است و تکه کوچکی از بافت (نه فقط سلولها) برداشته میشود.
مناسب برای: بررسیهای دقیقتر پاتولوژی در تودههای پستان، کبد یا کلیه
مزیت: ارائه ساختار بافتی برای تشخیص قطعیتر
۳. Vacuum-Assisted Biopsy
در این روش از دستگاه مکش برای برداشت چندین نمونه بافتی در یک مرحله استفاده میشود.
معمولاً برای: نمونهبرداری از ضایعات پستان تحت هدایت ماموگرافی یا سونوگرافی
مراحل انجام نیدل بیوپسی
- آمادهسازی بیمار:
بیمار معمولاً نیازی به بستری ندارد. ممکن است پزشک توصیه کند قبل از انجام، داروهای ضدانعقاد موقتاً قطع شوند. - بیحسی موضعی:
برای کاهش درد، محل بیوپسی با داروی بیحسی تزریق میشود. - هدایت تصویری:
بسته به محل ضایعه، از سونوگرافی، سیتیاسکن یا ماموگرافی برای هدایت دقیق سوزن استفاده میشود. - برداشت نمونه:
پزشک سوزن را وارد بافت کرده و مقدار لازم از سلول یا بافت را استخراج میکند. - ارسال به آزمایشگاه:
نمونه جهت بررسی دقیق پاتولوژیک به آزمایشگاه ارسال میشود.
کاربردهای نیدل بیوپسی
این روش در تشخیص طیف وسیعی از بیماریها استفاده میشود، از جمله:
- تشخیص سرطانهای پستان، تیروئید، کبد، ریه و پروستات
- بررسی کیستها و تودههای ناشناخته
- تشخیص عفونتهای بافتی یا بیماریهای التهابی
- بررسی عملکرد و سلامت اندامهایی مانند کلیه یا کبد
مزایای نیدل بیوپسی
- حداقل تهاجم (بدون نیاز به جراحی باز)
- درد و خونریزی بسیار کم
- دقت بالا در تشخیص بیماریها
- هزینه کمتر نسبت به روشهای جراحی
- بازگشت سریع بیمار به فعالیتهای روزمره
خطرات و عوارض احتمالی
هرچند نیدل بیوپسی روش ایمنی است، اما در برخی موارد نادر ممکن است عوارض زیر رخ دهد:
- درد یا کبودی در محل نمونهبرداری
- خونریزی خفیف
- عفونت (بسیار نادر)
- در برخی اندامها، احتمال آسیب به بافتهای مجاور وجود دارد (مثلاً در ریه احتمال پنوموتوراکس خفیف)
مراقبتهای بعد از نیدل بیوپسی
- استراحت کوتاهمدت پس از انجام نمونهبرداری
- استفاده از کمپرس سرد برای کاهش تورم یا کبودی
- پرهیز از فعالیتهای سنگین تا ۲۴ ساعت
- در صورت بروز درد شدید، تب یا خونریزی مداوم، تماس فوری با پزشک