سوزن بیوپسی
بیوپسی فرآیند برداشت بافت از هر قسمت از بدن به منظور بررسی آن به‌صورت دقیق است. در این روش، برخی از پزشکان از سوزن بیوپسی برای برداشتن نمونه کوچک بافت استفاده می‌کنند، در حالی که در مواردی دیگر ممکن است توده یا ندول مشکوک را از طریق جراحی بردارند. اغلب بیوپسی‌های سوزنی به‌صورت سرپایی انجام می‌شوند و نیاز به آمادگی پیچیده‌ای ندارند. پزشک دستورالعمل‌های خاصی را بسته به نوع بیوپسی به شما می‌دهد.
در صورتی که احتمال بارداری دارید، حتماً پزشک خود را مطلع کنید. همچنین، درباره هر دارویی که مصرف می‌کنید (از جمله رقیق‌کننده‌های خون مانند آسپرین و مکمل‌های گیاهی) و هرگونه آلرژی، به‌ویژه به داروهای بیهوشی، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است پزشک توصیه کند مصرف داروهای رقیق‌کننده خون را برای مدتی قبل از بیوپسی متوقف کنید. همچنین، ممکن است به شما گفته شود که از هشت ساعت قبل از عمل چیزی نخورید یا ننوشید. در روز عمل، جواهرات خود را در خانه بگذارید و لباس‌های راحت و گشاد بپوشید.
بیوپسی چیست؟
بیوپسی به معنای برداشت یک نمونه بافتی از هر قسمتی از بدن به‌منظور بررسی آن است. این فرآیند ممکن است از طریق سوزن یا جراحی انجام شود. در روش‌های سوزنی، مقداری بافت به‌وسیله سوزن از ناحیه ناهنجار برداشت می‌شود. در برخی موارد، ممکن است توده مشکوک به‌طور کامل از بدن برداشته شود.
اغلب، برای انجام بیوپسی، سوزن از طریق پوست وارد ناحیه مشکوک می‌شود. این فرآیند می‌تواند با استفاده از تصویربرداری‌های پزشکی مانند اولتراسوند، اشعه ایکس، توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) هدایت شود تا محل دقیق سوزن مشخص شده و نمونه‌برداری به‌درستی انجام شود.
کاربردهای رایج بیوپسی
زمانی که پزشک متوجه وجود یک ندول یا توده در بدن شما می‌شود، ممکن است از روش‌های تصویربرداری برای تعیین اینکه آیا این توده خوش‌خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) است، استفاده کند. اگر معاینات تصویربرداری نتوانند به‌طور دقیق محل ناهنجاری را شناسایی کنند، بیوپسی می‌تواند برای تأیید تشخیص لازم باشد.
بیوپسی معمولاً به‌منظور بررسی بافت بدن برای شناسایی بیماری‌ها انجام می‌شود. این روش به‌ویژه برای تشخیص سرطان کاربرد دارد، اما می‌تواند به شناسایی سایر مشکلات مانند عفونت‌ها، اختلالات التهابی و بیماری‌های خودایمنی نیز کمک کند. علاوه بر این، از بیوپسی برای ارزیابی بافت اندام‌ها قبل از پیوند یا بررسی علائم رد پیوند پس از عمل جراحی پیوند نیز استفاده می‌شود.
این روش در نواحی مختلف بدن و به دلایل متنوعی انجام می‌شود. در ادامه، به برخی از انواع رایج بیوپسی و دلایل استفاده از آنها پرداخته می‌شود.
بیوپسی شکم
این نوع بیوپسی برای تشخیص سرطانی یا خوش‌خیم بودن توده‌های شکم انجام می‌شود. توده‌ها می‌توانند در لایه‌های چربی یا در عمق شکم قرار داشته باشند. برای برداشتن نمونه از توده، پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کند؛ مانند هدایت تصویری از طریق سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن، یا حتی به کمک لاپاراسکوپ و جراحی باز.
بیوپسی استخوان
این نوع بیوپسی برای تشخیص سرطان یا عفونت‌های استخوانی انجام می‌شود. بسته به شرایط، می‌توان بیوپسی استخوان را با استفاده از سوزن از راه پوست یا از طریق جراحی انجام داد.
بیوپسی مغز استخوان
برای تشخیص سرطان‌های خون مانند لوسمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، نمونه‌ای کوچک از استخوان و مغز استخوان با استفاده از سوزن برداشته می‌شود. گاهی تنها مغز استخوان برای بررسی برداشته می‌شود.
بیوپسی پستان
برای ارزیابی توده‌های سینه و تشخیص سرطانی یا خوش‌خیم بودن آنها از بیوپسی پستان استفاده می‌شود. این روش می‌تواند از طریق سه روش انجام شود:
- استریوتاکتیک (با هدایت ماموگرافی)
- با هدایت اولتراسوند
- با هدایت MRI
بیوپسی آندومتر
این بیوپسی برای بررسی علل خونریزی غیرطبیعی رحم و تشخیص سرطان‌های رحم استفاده می‌شود. در این روش، ممکن است از یک دستگاه سوزن مانند کوچک برای گرفتن نمونه استفاده شود یا ابزارهایی برای تراشیدن بخشی از پوشش رحم برای بررسی مورد نیاز باشد.
بیوپسی کلیه
برای بررسی وضعیت کلیه‌ها، شناسایی نارسایی‌های کلیوی، التهاب یا تومورهای مشکوک به سرطان، و حتی ارزیابی علائم رد پیوند در کلیه‌های پیوندی انجام می‌شود. این بیوپسی تحت هدایت تصویری از طریق سونوگرافی یا سی‌تی‌اسکن با استفاده از سوزن برای برداشت نمونه از بافت کلیه صورت می‌گیرد.
بیوپسی ریه
زمانی که ناهنجاری‌ای در ریه‌ها در تصویرهای اشعه ایکس یا سی‌تی‌اسکن مشاهده شود، بیوپسی ریه انجام می‌شود. این نوع بیوپسی می‌تواند از طریق برونکوسکوپی (با وارد کردن ابزار برونکوسکوپ از طریق دهان به مجاری تنفسی) یا از طریق سوزن‌گذاری از راه پوست یا حتی با جراحی برای برداشتن توده انجام گیرد.
بیوپسی غدد لنفاوی
این نوع بیوپسی زمانی انجام می‌شود که غدد لنفاوی بزرگ یا غیرطبیعی شناسایی شوند. برای انجام این بیوپسی، از سوزن یا جراحی می‌توان استفاده کرد.
بیوپسی عضلانی
برای تشخیص عفونت‌های عضلانی، نقائص عضلانی یا بیماری‌های بافت همبند و عروق خونی، از بیوپسی عضلانی استفاده می‌شود. این نوع بیوپسی می‌تواند از طریق سوزن‌گذاری یا جراحی انجام شود.
بیوپسی عصبی
برای بررسی آسیب به اعصاب کوچک، انحطاط عصبی و شرایط التهابی عصبی از بیوپسی عصبی استفاده می‌شود. این نوع بیوپسی معمولاً با جراحی انجام می‌گیرد.
بیوپسی پوست
برای بررسی نواحی روی پوست، مانند خال‌هایی که ظاهر آنها تغییر کرده است، از بیوپسی پوست استفاده می‌شود. این نوع بیوپسی می‌تواند با تراشیدن نمونه کوچکی از پوست، برداشتن نمونه با چاقوی جراحی، یا از طریق ابزاری که به قسمتی از پوست ضربه می‌زند، انجام شود.
بیوپسی بیضه
این نوع بیوپسی برای تشخیص علل ناباروری مردانه و برای ارزیابی سرطانی یا خوش‌خیم بودن توده‌های بیضه انجام می‌شود. بیوپسی بیضه می‌تواند از طریق سوزن‌گذاری، با ایجاد یک برش کوچک در پوست یا با جراحی صورت گیرد. معمولاً از سونوگرافی برای تشخیص سرطان بیضه استفاده می‌شود و در صورت نیاز، بیضه آسیب‌دیده از طریق جراحی باز به نام ارکیکتومی اینگوینال برداشته می‌شود.
بیوپسی تیروئید
برای شناسایی علت ایجاد ندول در غده تیروئید، از بیوپسی تیروئید استفاده می‌شود. این نوع بیوپسی معمولاً با استفاده از سوزن و هدایت اولتراسوند انجام می‌گیرد.
در نهایت، باید گفت که تقریباً هر عضوی از بدن از جمله مثانه، قلب، گردن، پروستات، غدد پاراتیروئید و غیره را می‌توان به روش‌های مختلف نمونه‌برداری کرد.
روش‌های انجام نمونه‌برداری (بیوپسی)
روش بیوپسی بسته به محل بافتی که باید بررسی شود، متفاوت است.
در بسیاری از موارد، بیوپسی با استفاده از سوزن انجام می‌شود که کم‌ترین میزان تهاجم را دارد و معمولاً به بیمار این امکان را می‌دهد که در همان روز به خانه بازگردد. در این روش از راهنمایی تصویربرداری مانند اشعه ایکس، اولتراسوند، سی‌تی‌اسکن (CT) یا MRI استفاده می‌شود تا پزشک بتواند دقیقاً محل ورود سوزن را برای برداشت نمونه بافت تعیین کند.
در برخی از نواحی سخت‌دسترس بدن، ممکن است لازم باشد که بیوپسی از طریق جراحی در اتاق عمل انجام شود. در این حالت، جراح از ابزارهایی به همراه دوربین برای پیدا کردن دقیق‌ترین مکان و برداشت نمونه بافت استفاده می‌کند.
روش‌های مختلف بیوپسی سوزنی:
- آسپیراسیون با سوزن ظریف: در این روش، سوزن نازک و یک سرنگ برای خارج کردن مایعات یا گروهی از سلول‌ها از ناحیه هدف به کار گرفته می‌شود.
- بیوپسی با سوزن مرکزی: در این روش، سوزن به‌صورت خودکار وارد بافت می‌شود و یک هسته از بافت را به همراه خود می‌آورد. این فرآیند ممکن است چندین بار تکرار شود تا چندین نمونه بافت جمع‌آوری گردد.
- بیوپسی با کمک خلاء: در این روش، پزشک سوزن را به محل ناهنجاری وارد کرده و دستگاه خلاء فعال می‌شود. این دستگاه بافت را به داخل سوزن می‌کشد و آن را برش داده و نمونه را جمع‌آوری می‌کند. این فرآیند ممکن است چندین بار تکرار گردد.
مزایا و خطرات بیوپسی
بیوپسی سوزنی به عنوان یک روش معتبر برای جمع‌آوری نمونه‌های بافتی، می‌تواند به پزشکان در تشخیص خوش‌خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) بودن ضایعات کمک کند. این روش نسبت به بیوپسی‌های جراحی باز و بسته که نیاز به برش‌های بزرگ‌تر و بیهوشی دارند، بسیار کمتر تهاجمی است.
در اغلب موارد، بیوپسی سوزنی درد زیادی ندارد و نتایج آن به اندازه نمونه‌برداری‌های جراحی دقیق است. این روش زمان بهبودی کمتری دارد و بیماران می‌توانند به سرعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. با این حال، هر روشی که به پوست نفوذ کند، می‌تواند خطر عفونت به همراه داشته باشد. ولی احتمال عفونت که نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک داشته باشد، بسیار کم است (کمتر از یک در 1000).
در مجموع، بیوپسی روشی ایمن است و حداقل آسیب را به بدن وارد می‌کند. عوارضی که ممکن است در پی انجام بیوپسی رخ دهد شامل موارد زیر است:
- خونریزی یا عفونت
- آسیب به بافت‌های مجاور مانند روده در بیوپسی شکم
- آسیب به بافت ریه در بیوپسی کلیه
نکات مهم بیوپسی
گاهی اوقات، حجم بافتی که از بیوپسی سوزنی به دست می‌آید، ممکن است برای تشخیص کافی نباشد و در نتیجه نیاز به انجام بیوپسی مجدد باشد. این مورد به ویژه در تشخیص بیماری‌هایی مانند لنفوم صادق صدق می‌کند.
در برخی موارد، روش‌های بیوپسی کمتر تهاجمی مانند بیوپسی پستان ممکن است نتوانند تمامی ضایعات را به درستی شناسایی کنند یا میزان بیماری را به‌طور دقیق تعیین کنند. در چنین شرایطی، معمولاً بیوپسی جراحی ضروری می‌شود.
همچنین بیوپسی‌هایی که با کمک تصویربرداری انجام می‌شوند، تنها در صورتی قابل انجام هستند که ناحیه غیرطبیعی به وضوح مشاهده شود. برخی از ضایعات مانند کلسیفیکاسیون‌های خوشه‌ای در ماموگرافی ممکن است به‌خوبی با سونوگرافی مشاهده نشوند. به همین دلیل، در این موارد بیوپسی استریوتاکتیک به عنوان یک روش انتخابی برای شناسایی کلسیفیکاسیون‌ها در پستان استفاده می‌شود.
گاهی اوقات، فلوروسکوپی قادر به شناسایی دقیق ندول‌های قفسه سینه نیست و در این صورت از سی‌تی‌اسکن برای هدایت استفاده می‌شود. رادیولوژیست شما از تصویربرداری مناسب برای انجام بیوپسی استفاده می‌کند تا نتایج دقیقی به دست آید.
خرید سوزن بیوپسی
شما می‌توانید برای خرید انواع سوزن‌های بیوپسی و دریافت مشاوره برای خرید عمده محصولات پزشکی به سایت توسعه سلامت مهرآریا مراجعه نمایید و در صورت نیاز با مشاورین تماس حاصل فرمایید.
